Na langdurige voorbereidingen kwamen op 13 oktober 1944 vertegenwoordigers van een twintigtal verzetsorganisaties in het geheim bijeen in het pand Keizersgracht 567 in Amsterdam. Zij besloten tot de oprichting van ‘Stichting 1940-1944’. Er werd een bestuur gevormd. In de aangenomen statuten stond: “De Stichting heeft ten doel het verzorgen van de morele, geestelijke en materiële noden van personen of groepen van personen, die tijdens de bezetting door daad of houding tot het binnenlands verzet hebben bijgedragen, hun gezinnen of nabestaanden, indien zij na de beëindiging van de vijandelijkheden in ons land of een groot deel daarvan bijstand zullen blijken te behoeven”.
De grondgedachte was, dat een verzetsweduwe of verzetsinvalide zich nooit gedwongen mocht zien zich aan een loket te vervoegen, wat toen nog als een schande werd ervaren. Vrouwen en kinderen van gearresteerde en gesneuvelde verzetsmensen werden ook in de oorlog al door de verzetsorganisaties financieel verzorgd. De solidariteit binnen het verzet mocht na de oorlog niet verloren gaan. De vrouwen en kinderen van omgekomen verzetsmensen moesten ook na de bevrijding kunnen rekenen op steun. Ook moesten invalide geworden verzetsmensen geholpen worden. Deze steun werd gezien als een verantwoordelijkheid van de gehele gemeenschap, uit te voeren door een organisatie uit eigen kring.
Het Stichtingsbestuur kwam iedere 14 dagen in het geheim bijeen, telkens op een ander adres, totdat verraad in januari 1945 een abrupt einde maakte aan het werk. Drie bestuursleden werden gearresteerd. Zij ondergingen eenzame opsluiting tot de bevrijdingsdag. Op 27 juni 1945 werd de Stichting 1940-1945, inmiddels legaal, weer opgericht. Al gauw was er een wijdvertakte organisatie, een federatieve samenwerking van een vijftigtal lokale en regionale organisaties.
Ook in de Hoeksche Waard was een tak van deze Stichting 1940-1945 actief, voorzitter was Israel Traas, bekend uit het verzet (Knokploeg Zinkweg).
Knipsels ‘Stichting 1940-1945 Hoeksche Waard’
