Nieuw boek: Een dominee voor het vuurpeloton

Wapens in een geheime bergruimte onder de preekstoel. Ook sommige predikanten leverden hun bijdrage aan het verzet in de oorlogsjaren. Zoals Jan Kars. Hij werd verraden maar preekte in de gevangenis onverdroten verder. Hij eindigde zijn aards bestaan voor het vuurpeloton, slechts 39 jaar oud. Over hem schreef Klaaswalenaar Bas Hooghwerff een indringend boek: Een dominee voor het vuurpeloton’.
Voor Uitgeverij Den Hertog uit Houten verzorgde Bas Hooghwerff, in het dagelijks leven biologisch groenteteler, al menig uitgave over veelal lokale kerkgeschiedenis en markante personen. In het kader van het herdenkingsjaar verzocht Den Hertog hem een boek rond de figuur van dominee Kars samen te stellen, mede ingegeven door het feit dat er niet zoveel bevindelijk gereformeerde predikanten in het verzet hebben gezeten. Vanuit zijn historische interesse en vele contacten kende Hooghwerff de naam Kars summier. ‘Ik zag eerst niet zoveel mogelijkheden’, licht Bas toe, ‘maar toen ik in contact kwam met kleinzoon J. Bonte, die een omvangrijk archief had, besloot ik het op me te nemen.’ Jan Kars werd geboren in 1903 en werd aanvankelijk godsdienstonderwijzer en later dominee in de Hervormde kerk. Er blijkt nog een link met de Hoeksche Waard, want Kars verrichtte gedurende enkele jaren veel werk in Puttershoek. Het boek bevat dan ook een stukje Puttershoekse kerkhistorie. In Kralingseveer/Capelle aan den IJssel werd hij in 1940 tot predikant bevestigd. ,,Kars was een wat eigenzinnige man, die zich soms weinig aantrok van kerkelijke regels”, kenschetst Bas hem, ,,dat leverde nogal eens moeilijkheden op. Maar bij de mensen was hij door zijn schriftuurlijk-bevindelijke prediking en pastorale instelling zeer gezien.” Als de oorlog uitbreekt is Kars predikant in Capelle. Hij verafschuwt de ideologie van de Duitsers, komt in 1941 in contact met mensen van de verzetsgroep Leeuwengarde en sluit zich daarbij aan. Kars heeft regelmatig Joden op doortocht in huis, die sliepen onder de bedsledes van de drie kinderen van het gezin. In de kerk worden wapens verborgen in een geheime ruimte onder de preekstoel. ,,De gedachte was toen nog dat de Engelsen wel snel zouden komen.”