Op vrijdag 9 oktober vond in het museum Hoeksche Waard de presentatie plaats van het boek ‘oorlog in de Hoeksche Waard 1940-1945’. Belle van den Berg opende de bijeenkomst, het eerste exemplaar werd uitgereikt aan de landelijk bekende Ad van Liempt.
Knipsel ‘Nieuw boek over de Waard in WOII’ – Kompas 14 oktober 2015
Foto’s ‘Presentatie boek’ – 9 oktober 2015
In afwachting van de presentatie, medeauters Dick Snijders en Willy Spaan
Geschiedschrijvers bijeen: Rechts Simon Brand (auteur van ‘Het verzet in de Hoeksche Waard, deel 1 en 2) in gesprek met Albert Oosthoek (auteur van ‘Uit trouw geboren’). Op de achtergrond luisteren Wim Wüst (medeauteur van ‘One of our aircraft is missing’) en Willy Spaan (medeauteur van ‘oorlog in de Hoeksche waard 1940-1945) aandachtig mee.
Bron: Algemeen Dagblad 3 oktober 2015
Oorlog in de Hoeksche Waard 1940-1945 is de titel van de drukbezochte expositie in Museum Hoeksche Waard. Volgende week komt er een boek uit met dezelfde titel. Het AD keek er als eerste in en laat twee auteurs hun ervaringen vertellen (JOKE WALTMANS)
Na de expositie nu het boek dat dezelfde lijn volgt: strijd, dagelijks leven, jodenvervolging, verzet en inundatie en evacuatie. Want zoals Ridder der Militaire Willemsorde majoor Gijs Tuinman, de nationale oorlogsheld uit Strijen, in het voorwoord al schrijft: ‘Wat op papier staat, verdwijnt niet en is ook nog voor toekomstige generaties te zien en te lezen.’ Diverse boeken zijn er al geschreven over de Tweede Wereldoorlog in de Hoeksche Waard, maar altijd over deelaspecten. Oorlog in de Hoeksche Waard 1940-1945 vertelt het brede verhaal.
De vijf auteurs, allemaal min of meer bij het museum betrokken, staken de afgelopen maanden vele uren in het onderzoeken van oorlogsmateriaal, het interviewen van ooggetuigen en het schrijven zelf. Historicus en boekverkoper Loek Dekker is de auteur van het verhaal over het verzet, bestuurslid museale
zaken en erfgoedbepleiter Willy Spaan nam het dagelijkse leven voor haar rekening. 24 oktober 1944 is het zover. Om 13.30 uur luisteren de verzetsmannen naar een uitzending van Radio Oranje. Die wordt onderbroken door een afgesproken codezin: ‘Jan komt vanavond koffie drinken.’ Om 19.45 uur horen ze een herhaling van de code. Dit betekent: de actie gaat door. (Uit het hoofdstuk Verzet’ van Dekker) “Bij bepaalde acties van het verzet kwam de hele Hoeksche Waard aan bod,” weet Dekker. “Neem bijvoorbeeld de wapendroppings. Die wapens werden in grote containers in een weiland in Nieuw-Beijeriand gedropt en moesten via Zuid-Beijerland en Puttershoek naar Dordrecht. De Zinkweggroep uit Oud-Beijeriand was daarbij betrokken, maar ook de mannen van Klaas van Bergeijk uit Piershil en de verzetsgroep van Puttershoek. Alles was geheim, niemand wist wat.” Willy Spaan: “Piet Hollestein reed dagelijks melk voor de melkfabriek in Maasdam. Ondertussen voerde hij in het geheim, en met gevaar voor eigen leven, wapens en onderduikers in de lege tank. Diezelfde melktank stond 70 jaar later bij ons op de expositie.” Het verhaal over het verzet in de Hoeksche Waard is redelijk bekend. Al in 1976 werden oud-verzetsstrijders uitgebreid geïnterviewd. Dekker: “Dan heb je het bijvoorbeeld over de bekende Zinkweggroep. Maar er was ook een kleinere verzetsgroep. Die kwam voort uit de SDAP. Dat verhaal, onder meer over de broers Dirk en Nelis Grootenboer, is nog nooit gepubliceerd. Ik heb hun dochters uitgebreid gesproken en foto’s gekregen.” En Spaan: “De Zinkweggroep wordt altijd beschreven als protestants-christelijk, maar de broers Jan, Leen en Piet Hage waren echte liberalen en speelden ook een belangrijke rol. Die jongens waren voor de duvel niet bang. Op de boerderij van hun ouders, aan de Noorddijk, waren onderduikers én Duitse soldaten ingekwartierd. Nog steeds wordt de Noorddijk moffendijk genoemd.” Ver
der is al het Joodse leven weggevaagd van het eiland. Wat rest zijn vooral de huizen die ooit Joodse bewoning kenden. Ze zijn leeggeroofd door de Duitsers, de inboedel verscheept naar Duitsland. (Uit ‘De Joden’ van Gerda den Hartog) Wilde de Hoeksche Waard eigenlijk wel in actie komen of hielden ze zich stil in de oorlog? Spaan wijst op de verhalen over dominees die zich op de kansel uitspraken tegen de bezetter en baden voor de koningin. En je had burgemeesters die echt fout waren. Juist dit was een verhaal dat zich niet gemakkelijk liet schrijven. Spaan: ,”Het hoofdstuk over de Jodenvervolging is een treurig verhaal, dat was voor Gerda emotioneel om te doen.” Van heinde en verre komt er hulp om de evacués te helpen met de verhuizing. Zware boerenwagens en vrachtauto’s met generatoren vertrekken met huisraad, hooi, stro en landbouwgereedschappen. Handkarren worden volgeladen met tafels, stoelen en beddengoed. Op verscheidene voertuigen zitten in dekens gewikkelde vrouwen en kinderen tussen de meubels en de pannen, soms geflankeerd door een paar geiten. (Uit ‘Inundatie en Evacuatie’ van Dini Heijden) Zoveel onderzoek en nieuwe historie – is dit dan het ultieme oorlogsboek over de Hoeksche Waard? Dekker vindt dat te veel eer. “Al zijn we wel een heel grote stap verder gekomen in de geschiedschrijving. Het verhaal over de dwangarbeiders uit de Hoeksche Waard en de ontberingen in de werkkampen is nooit vastgelegd. Of het verhaal over de inundatie waarbij de ene helft van de Hoeksche Waard onder water stond en de bewoners bij de andere helft onderdak zochten. Maar ook over de hongertochten vanuit Rotterdam. We sluiten het boek af met een lijst van 362 oorlogsslachtoffers die in de Hoeksche Waard zijn gevallen. Die was er ook niet.” Voor Willy Spaan is het in elk geval een boek vol geschiedenis die ‘iedere Hoeksche Waarder zou moeten kennen.’ Oorlog in de Hoeksche Waard 1940-1945 is vanaf 10 oktober voor 17,50 euro te koop in onder meer Museum Hoeksche Waard en boekhandels.
Knipsel ‘De Hoeksche Waardse oorlogsjaren van A tot Z’ – Algemeen Dagblad 3 oktober 2015
