HEINENOORD – Kort voor de Bevrijding in 1945 stortte in Heinenoord een Spitfire jachtvliegtuig neer. De Australische piloot kwam hierbij om het leven. Op dinsdag 4 mei wordt aan hem en aan andere gevallenen aandacht besteed tijdens de jaarlijkse herdenkingsbijeenkomst in de Barendrechtse dorpskerk. Dan is buiten de kerk ook een gedenksteen te zien waarop de namen van vijf gesneuvelde vliegers staan. De Australiër Jack Dawson Green werd op 17 maart 1945 neergeschoten door Duits luchtafweergeschut dat bij de Barendrechtse Brug stond opgesteld. Zijn vliegtuig was bij Bleskensgraaf door Duits vuur getroffen. Waarschijnlijk verwarde hij de Barendrechtse brug met de Moerdijkbrug en dacht hij in de Hoeksche Waard veilig te kunnen landen. Hij werd echter neergeschoten. Het vliegtuig stortte neer in Heinenoord, maar de piloot werd op bevel van de Duitsers in Barendrecht begraven. Vorig jaar werd het lot van Dawson Green beschreven in het boek `One of our Aircraft is Missing’ van Wim Wüst en Hans Onderwater.
Op 5 april 1945 stortte in Barendrecht een Amerikaanse B-24 Liberator bommenwerper neer. Ook neergeschoten bij de Barendrechtse brug. Vier vliegers sneuvelden en werden in Barendrecht begraven. De vier overige bemanningsleden werden gevangen genomen. Eén van hen, Elmer Edgell, is nog in leven. Op initiatief van een comité wordt aan het oorlogsmonument op het Doormanplein in Barendrecht een steen toegevoegd, waarop de namen van de vijf gesneuvelde vliegers staan. In verband hiermee komen twee betrokkenen voor enkele dagen naar Nederland. Elmer Edgell uit de Amerikaanse staat Washington overleefde het neerstorten van de Liberator. De tweede gast is Margaret Bardwell, nabestaande van de Australische piloot Jack Dawson Green. Haar moeder, een zus van de piloot, kan wegens haar hoge leeftijd de reis uit Australië naar Barendrecht niet maken. Edgell en Bardwell zijn dinsdag 4 mei aanwezig bij de herdenkingsbijeenkomst in de Dorpskerk. Daar spreken Australische ambassadeur Stephen Brady en de Amerikaanse luchtmachtattaché David McDaniel. Andere prominente gasten zijn luitenant kolonel Sukolsky van de Amerikaanse luchtmacht en majoor Bogaard van de Nederlandse luchtmacht. Bij de Australiërs blijkt zich een merkwaardig toeval voor te doen. Margaret Bardwell is secretaresse van de Australische premier. Ambassadeur Brady was tot voor kort hoofd van het secretariaat van de premier. De ambassadeur is pas sinds een maand in Nederland en ontmoet in Barendrecht één van zijn vroegere medewerksters. Voor Edgell en Bardwell is in de dagen voor 4 mei een programma samengesteld, dat hen op verschillende plaatsen brengt die te maken hebben met de twee neergeschoten vliegtuigen. Zo wordt Bleskensgraaf bezocht, waar de Spitfire van Jack Dawson Green voor het eerst door afweervuur is geraakt. In Heinenoord wordt de plaats bezocht waar het toestel uiteindelijk is neergestort. In verband met de onthulling van de gedenksteen op het Doormanplein is tot en met 14 mei in de hal van het gemeentehuis een kleine expositie te zien. Hier zijn foto’s, tekeningen en voorwerpen te zien die herinneren aan de drama’s. Voor de drie leden van het comité is met het onthullen van de gedenksteen een taak volbracht, die meer moeite gekost heeft dan menigeen had kunnen vermoeden. Niet iedereen in Barendrecht bleek blij te zijn met het initiatief. Wat overheerste waren toch de positieve reacties. Onder meer van oudere Barendrechters die de dood van de vijf vliegers van nabij hebben meegemaakt. De herdenkingsbijeenkomst in de Barendrechtse Dorpskerk begint dinsdag 4 mei om 19.00 uur. Aansluitend worden er bloemen gelegd bij het monument en de gedenksteen aan het Doormanplein, voor de kerk.
Knipsel ‘Gedenksteen voor Australische piloot’
