Cornelis Berkhout, † 13 oktober 1944

Cornelis-Berkhout-13okt1944Cornelis Berkhout werd geboren op 11 januari 1904 te Spijkenisse als zoon van Marinus Berkhout en Adriaantje Mol. Hij trouwde op 16 maart 1932 te Dinteloord met Willemijn Vogelaar (1906, Dinteloord). Het echtpaar kreeg een dochter en een zoon: Adrie Berkhout (14 juli 1932, Piershil) en Anthonie Marinus Cornelis (Ton) Berkhout (16 februari 1944, Piershil). Hij staat vermeld op het Monument Burgerslachtoffers WO2 Korendijk

Vrijdag de dertiende

In de namiddag van vrijdag 13 oktober 1944 reed de 16-jarige Teun Veerman op zijn boerenwagen in de richting van het ouderlijk huis op de Oosthoek te Piershil. De jonge Teun, wiens vader knecht was bij Piet Vink, speurde het luchtruim af en hoopte dat de reis snel voorbij zou zijn. Hij was even daarvoor op de Zuidzijde geweest bij Gerrit Snijders, waar hij vers water had getapt. Met 750 liter in zijn zinken watertank bevond hij zich op de Nieuw-Beijerlandse Langeweg, bijna aangekomen bij de afslag Plaatseweg, toen hij een vliegtuig over de polders hoorde scheren. De vrees bekroop hem dat dit zo’n vliegtuig was waar hij juist voor was gewaarschuwd. In de geïnundeerde gebieden schoten de geallieerden met scherp op alles wat maar iets met vervoer te maken had. “Wees op je hoede jongen”, zo was hem van huis uit ingeprent. De jonge Veerman was er getuige van dat je echter weinig kunt uitrichten wanneer je als prooi bent uitgekozen door een gevechtsvliegtuig. De Engelse jager dook naar beneden en vuurde een salvo af op een doel op de Oosthoek. Teun schrok enorm, maar kon van die afstand niet inschatten wat er was gebeurd. Doordrongen van het besef dat hij zelf maar net de dans was ontsprongen, vervolgde hij zijn rit. Aangekomen bij de Oosthoek hoorde hij meteen wat er was gebeurd. Er was gericht geschoten op een boerenwagen waarbij een slachtoffer was gevallen: Cor Berkhout.

Dat de aanwezigheid in de onder water gezette polders risico’s met zich meebracht, was bij de achtergebleven boeren bekend. Van de Duitsers hadden zij toestemming gehad om door te werken op hun bedrijf. Enkele boerderijen, waaronder die van de families Oosthoek en Sterrenberg, werden zelfs beschermd door een speciaal daartoe aangelegde kade. Andere boerderijen bevonden zich op de dijk en ook daar bleven bewoners en arbeiders aanwezig om de bedrijven draaiende te houden. Op de grens van nat en droog gebied bleef de behoefte aan voedsel natuurlijk aanwezig, niet alleen bij de Duitse bezetters maar ook bij de families zelf. De geallieerden was er alles aan gelegen om deze voedselvoorziening te verstoren. In radio-uitzendingen vanuit Londen werd regelmatig gewaarschuwd dat er met scherp geschoten werd op voedseltransport. Een tank vers water halen of een lading bieten of aardappelen vervoeren werd daardoor een uiterst riskante bezigheid.
In het boek ‘Het verzet in de Hoeksche Waard’ van Simon Brand is te lezen dat neergestorte Engelse piloten, die men vaak via het verzet weer kon laten ontsnappen, zich liever niet in de tank van een melkwagen wilden verstoppen. Ze wisten maar al te goed dat een collega-piloot, die zich nog wel in het luchtruim bevond, gericht op de melkwagen zou schieten als hij deze zou bespeuren.

Ook Cor(nelis) Berkhout was boer op de grens van nat en droog. Hij woonde aan de Piershilse Oosthoek, schuin tegenover de boerderij van Piet Oost-hoek, gelegen onderaan de overzijde van de dijk. De gevaren van het vervoer weerhielden hem en andere boeren niet van het uitvoeren van de werk-zaamheden, het werk ging immers gewoon door. Toen Cor met een lading voerbieten de Oosthoek afreed zette hij zijn reisgenoot, de jonge Chris van Hal, af bij het ouderlijk huis en passeerde even later zijn eigen woning. Vlak nadat hij op het voornamelijk onbebouwde gedeelte van de Oosthoek terecht gekomen was scheerde een Engelse jager de polder binnen, op zoek naar een prooi. Na de eerste flauwe bocht, zo’n 500 meter bij zijn eigen huis vandaan, hoorde Cor een enorm lawaai. Tot zijn schrik naderde er vanaf de achterzijde een vliegtuig met grote snelheid, het angstaanjagende geluid van een vliegtuig in duikvlucht overheerste alles. Berkhout besefte meteen dat zijn leven gevaar liep en sprong van zijn boerenwagen. Dekking zoeken in de slootkant was de enige kans om de kogels te ontwijken, zo wisten alle bewoners in die omgeving. Hoewel Berkhout er zowaar in slaagde de aanzienlijke afstand naar de slootkant te overbruggen was het geluk niet aan zijn zijde. De Engelse piloot loste een salvo en één van de afgevuurde kogels bleek een dodelijke te zijn. Dwars door alle compartimenten van zijn lederen portefeuille kwam de kogel in de borst van Cor Berk-hout terecht. Dodelijk getroffen liet hij daar het leven. Cornelis Berkhout ligt begraven op de Algemene Begraafplaats in de Wilhelminastraat te Nieuw-Beijerland.

Foto’s en afbeeldingen Cornelis Berkhout

De foto met daarop de baby is het enige exemplaar waarop het gezin staat afgebeeld. Van links naar rechts: dochter Adrie Berkhout, Willemijn Berkhout-Vogelaar en Cor(nelis) Berkhout. De baby is Ton Berkhout, geboren op 16 februari 1944.

Familie-Berkhout-1944

Op deze foto met de T-Ford staat Cornelis Berkhout met zijn echtgenote en met z’n dochter op de foto (de vrouw links is een ander familielid).

Familie-Berkhout-1kind

Huize Berkhout aan de Oosthoek, 1944

cornelis-berkhout-woonhuis-25-in1944

Overzicht van het incident

oorlog-berkhout-overzicht-kleuren

Portefeuille Cornelis Berkhout

cornelis-berkhout-portefeuille-kogelgat

Begraafplaats Nieuw-Beijerland – Krijn Bakker en Ton Berkhout bij het graf van Cornelis (15 juni 2009).

berkhout-begraafplaats-15juni2009

Foto ‘Teun Veerman’

Op deze foto is Teun Veerman te zien, helemaal links. Hij staat voor de bewuste watertank die hij op 13 oktober 1944 was wezen vullen aan de Zuidzijde.

watertank-links-teunveerman

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *