2016 – Struikelstenen in Numansdorp

onze-naam-blijft-voortbestaan-adrd-25feb2016De Duitse kunstenaar Gunter Demnig heeft op zaterdag 23 februari 2016 de eerste drie ‘struikelstenen’ voor Joodse slachtoffers in de Hoeksche Waard gelegd. Samen met burgemeester Jan Luteijn en de nabestaanden van Jacob en Antje Zwarenstein werden de eerste twee stenen aan de Voorstraat geplaatst waar broer en zus in november 1942 op transport werden gezet. Drie dagen later kwamen zij, samen met het derde slachtoffer Nardes Morisco, om in het Poolse vernietigingskamp Auschwitz.

Voor een volle raadszaal in het gemeentehuis van Cromstrijen vertelt burgemeester Luteijn hoe belangrijk de stenen zijn. ,,We maken vandaag tastbaar dat ook uit ons dorp mensen zijn weggevoerd om nooit meer terug te keren.”

Luteijn bedankt ooggetuigen als Kor van Prooyen, die de komst van de stenen in gang heeft gezet. De burgervader noemt ook de zes scholieren van scholengemeenschap Willem van Oranje in Oud-Beijerland. Zij hebben met hun onderzoek een beeld geschetst van de van de drie Joodse dorpsbewoners.

Nabestaanden
Daarna vertrekt de groep per bus naar de Voorstraat om de twee stenen te plaatsen. Vlak voor de deur van gereedschapswinkel De Heul legt Demnig het metselwerk klaar. Daarna overhandigen nabestaanden Jacqueline Kupferschmiedt en Mylène Zwarenstein de stenen van Jacob en Antje aan de kunstenaar, die ze in de straat plaatst.

Het is voor beiden een zeer emotioneel moment. ,,Ik vind het heel erg bijzonder”, vertelt Kupferschmiedt. ,,Ik woon in Den Haag en weet door toeval pas sinds een paar weken dat deze stenen gelegd zouden worden. Dit is voor mij een manier van herdenken, want het laat zien dat we er nog zijn.”

Mylène vindt het vooral belangrijk dat op deze manier de naam Zwarenstein blijft bestaan. ,,Ik ben in Strijen opgegroeid en ging naar school in Numansdorp. Ik heb altijd de geschiedenis van mijn familie van mijn ouders en grootouders gehoord. Uiteindelijk is het een drama waar je mee leeft, en waar je niks meer aan kan doen. Mijn familie stierf uit. Daarom zijn deze stenen zo belangrijk, want zo blijft onze naam voortbestaan.”

Bron: Algemeen Dagblad 22 februari 2016

Knipsels ‘Struikelstenen Numansdorp’

Kompas 24 februari 2016

struikelstenen-numansdorp-kompas-22feb2016

Algemeen Dagblad 20 februari 2016

dorp-verwerkt-oorlogstrauma-adrd-20feb2016

2 Comments

Add a Comment
  1. De Numansdorpers Jacob en Antje Zwarenstein en Nardes Morisco werden NIET op 10 november vanuit Numansdorp weggevoerd.
    Uit de registratiekaarten van de Joodse Raad (later gebruikt door het Rode Kruis) wordt vermeld dat zij op (zaterdag) 7 november in het doorgangskamp Westerbork arriveerden. (vermelding: “7-11-42 Wbk”, rechtsboven op de kaart).

    Reis: Vertrek uit Numansdorp -> met de tram naar de Rosestraat in Rotterdam -> lopen naar “Loods 24”, verzamelpunt voor Joden, op een afgelegen haventerrein in Rotterdam -> naar Westerbork -> 7 november 1943 aankomst/registratie in Westerbork.

    Op 10 november 1942 werden zij dus niet met de tram uit Numansdorp weggevoerd, maar uit Westerbork op transport gezet naar Auschwitz. (vermelding op de kaart: “Trsp 10-11-42”).

    De registratiekaarten van Jacob, Antje en Nardes zijn te raadplegen bij collections.arolson-archives.org

    Link naar de kaart van Antje: https://collections.arolsen-archives.org/en/search/person/130406589?s=antje%20zwarenstein&t=532865&p=1

    Willem Snel
    Numansdorp

    1. Bedankt Willem voor deze correctie, dat was slordige journalistiek van deze verslaggever van het AD dus.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *