In 1941 waren de jachtgeweren aan de beurt. Ze moesten op het gemeentehuis worden ingeleverd. Het inleverbewijs bleek nutteloos. De wapens werden vernietigd, in het water gegooid, aan landwachters verstrekt of ingepikt door liefhebbers uit het Duitse leger. De exclusieve exemplaren verdwenen niet zelden in de collectie van een officier. Tot jaren na de oorlog […]
Categorie: Bezetting
1940 – Wapens en munitie inleveren (Nieuw-Beijerland)
In alle dorpen in de Hoeksche Waard moesten de wapens (en munitie) in particulier bezit worden ingeleverd, zo werd per politieverordening bekend gemaakt. In onderstaande overzichten is te zien wat er werd ingeleverd in Nieuw-Beijerland, in september 1940. Burgemeester Hammer (hoofd politie) tekende de zending richting Den Haag af. Overzichten ‘Ingeleverde wapenen en munitie’- september […]
1942 – Verboden straatnamen
In januari 1942 ontvingen alle burgemeesters in Nederland instructies m.b.t. de straatnamen. De gemeente werd verplicht om de straatnamen die waren vernoemd naar leden van het Koninklijk Huis aan te passen. Er moest een overzicht worden opgestuurd van de oude naam en de nieuwe naam, dit ter goedkeuring van de bezetter. Ook nieuwe bedrijven en […]
1944 – Knotwilgen Heinenoord in de kachel
In de loop van de oorlog werden de omstandigheden ook voor de bewoners van de Hoeksche Waard steeds moeilijker. In de winter van 1944-1945 (Hongerwinter – Sprekende cijfers) was er steeds minder eten. Maar ook water, zeep en kleding werden niet meer verkocht. Om nog maar te zwijgen van brandstof. Om toch de kachel brandend […]
1940 – Machtiging noodgeld ingetrokken (Numansdorp)
Vanwege de bezetting van Nederland ontstond al snel een tekort aan geld. Op 11 mei 1940 werd daarom door de centrale overheid toestemming gegeven om noodgeld uit te geven. Liefst 130 gemeenten en drie provincies gaven hun eigen geld uit. Het moest snel gebeuren, want al op 17 mei werd de machtiging weer ingetrokken. In […]
1942 – Verdwenen suiker in Goudswaard
Vanwege schaarste werden grondstoffen voor bedrijven toegewezen; binnen een bepaalde periode had je recht op een bepaalde hoeveelheid (bijvoorbeeld) suiker. Wanneer het dan eens mis ging met een levering, zoals hier in Goudswaard, moest de veldwachter onderzoek verrichten. Dat viel niet mee, diverse partijen, verschillende verklaringen, grote belangen. Feit is dat bakker Reedijk aangifte deed […]
1945 – Oorlogsmisdaden: duiven gedood
In de jaren na de oorlog werd de schade in kaart gebracht en waar mogelijk vergoed. Onderstaande documenten uit Oud-Beijerland hebben betrekking op de gevolgen van het verbod tot het hebben van duiven, uit 1942, zie ook dit artikel 1940 – Maatregelen ten aanzien van duiven Documenten ‘Oorlogsmisdaden – duiven gedood’ – 1945 Klik […]
1944 – Dokter Woltjer (Numansdorp): ars longa vita brevis
De op 31 juli 1912 in Amsterdam geboren Frederik Robert Woltjer werd benoemd op 1 oktober 1940 te Numansdorp, als opvolger van de gemeente arts en vaccinateur F.P.I. van Brussel. Zijn carrière verliep aanvankelijk rustig en naar wens, in het lokale dagblad (van de Hoeksche Waard) werd zijn naam herhaaldelijk genoemd in rouwadvertenties, zijn goede […]
1940 – Ingekwartierd aan de dijk (‘s-Gravendeel)
Jan Vermeulen schreef in zijn boek Historie van de “Dijk” (Kroniek van de familie Reedijk-Vermeulen Reedijk Diervoeders, zie website bol.com hier) over de ingekwartierde Duitsers in de winkel. Op deze foto’s zien we de poserende Duitsers die waren ingekwartierd aan de dijk (met dank aan Jan Vermeulen). Bewaard gebleven is ook een briefje uit november […]
1944 – Handleiding ‘Het plakken van affiches’
In februari 1944 ontvingen alle ‘Heeren Burgemeesters’ in Nederland de zoveelste instructie (verordening) van de Duitse bezetter. Deze keer was het onderwerp het ‘Aanplakken van biljetten’. De brief verwijst naar onderstaande meegestuurde handleiding en bevat instructies m.b.t. uitzonderingen. Dit schrijven en deze handleiding is afkomstig uit het archief van de gemeente Klaaswaal. In verband […]
Jacob van Breda, † 6 mei 1945
Jacob van Breda werd geboren te Amsterdam op 29 januari 1925. Hij was van beroep kantoorbediende en was woonachtig aan de Breestraat 191 te Amsterdam. Jaap staat vermeld op het monument ‘Moeder’. Op 4 mei 1995 sprak Will van Velsen met twee zusters van Jacob (Jaap) van Breda (één van hen woonde sinds 1944 in Badhoevedorp). […]
1945 – Zuiver een koelbloedigen moord
In mei 1945 maakte opperwachtmeester J.J.W. Bijl Proces Verbaal op naar aanleiding van het overlijden van Jacob van Breda. Zonder enige aanleiding werd hij door een Duitser in koelen bloede vermoord. MARECHAUSSEE GEWEST ROTTERDAM AFDELING OUD-BEIJERLAND POST: MIJNSHEERENLAND No. 5 GROEP: NUMANSDORP No. PROCES-VERBAAL van gewelddadigen dood, veroorzaakt door een lid van de Duitsche Weermacht […]
1940 – Duitse inkwartiering in Klaaswaal
In de Tweede Wereldoorlog werden in Nederland Duitse soldaten ingekwartierd. Alles werd punctueel geadministreerd en ook werden vergoedingen betaald, zie ook dit artikel: 1940-1945 – De inkwartiering van de Duitsers Deze documenten hebben betrekking op de inkwartiering van Duitsers in Klaaswaal. Deze Duitse militairen behoorden tot Infanterie Regiment 48, een onderdeel van Infanterie Division 12. De […]
1944-1945 – Duitse inkwartiering in Heinenoord
In de Tweede Wereldoorlog werden in Nederland Duitse soldaten ingekwartierd. Alles werd punctueel geadministreerd en ook werden vergoedingen betaald, zie ook dit artikel: 1940-1945 – De inkwartiering van de Duitsers Deze documenten hebben betrekking op de inkwartiering van Duitsers in Heinenoord. Klik op een afbeelding voor een vergroting Rekening van de gemeente Heinenoord (september 1944), ondertekend […]
Er was eens een luidklok in Strijen uit 1494
Drs. J.P. Bijl uit Strijen schreef onderstaand artikel als reactie op deze artikelen: 1942 – De vordering van klokken en 1943 – De vorderingen van 4 klokken in Strijen Er was eens een luidklok in Strijen uit 1494 Wat zeggen de bronnen over de luidklokken van Strijen? L. van Ollefen: De Nederlandsche stad- en dorp beschrijvinge […]
1942 – De vordering van klokken
In de Hoeksche Waard werden door de bezetter vanaf december 1942 t/m juli 1943 liefst 27 klokken gevorderd en uit de torens getakeld. Twaalf klokken werden omgesmolten in Hamburg, vijftien klokken keerden terug. Acht klokken kwamen thuis na ‘Het wonder van Urk’, vier klokken bleven behouden vanwege de functie van alarmklok elders en drie klokken […]
1943 – De vorderingen van 4 klokken in Strijen
In de Tweede Wereldoorlog werd 27 Hoeksche Waardse kerkklokken gevorderd, zie dit artikel: 1942 – De vordering van klokken Deze documenten hebben betrekken op de vordering van de vier klokken van de gemeente Strijen in 1943. Na de oorlog bleken twee van de vier klokken behouden te zijn gebleven. Foto’s ‘Vordering en terugkeer klokken Strijen’ – […]
1943 – De vordering van 3 klokken in Maasdam
In de Tweede Wereldoorlog werd 27 Hoeksche Waardse kerkklokken gevorderd, zie dit artikel: 1942 – De vordering van klokken Deze documenten hebben betrekken op de vordering van de drie klokken van de gemeente Maasdam in 1943. Na de oorlog bleken twee van de drie klokken behouden te zijn gebleven. Documenten ‘Vordering van klokken Maasdam’ Klik op […]
1945 – Klokkenroof, de krant bericht….
In de Hoeksche Waard werden door de bezetter vanaf december 1942 t/m juli 1943 liefst 27 klokken gevorderd en uit de torens getakeld. In het nieuwsblad voor de Hoeksche Waard verschenen deze artikelen over dit onderwerp, per dorp. Zie ook dit artikel: 1942 – De vordering van klokken Cillaarshoek (gemeente Maasdam) 1 klok geroofd, 1 klok […]
1940 – Erewoord of Colditz
Op 20 juni 1940 werd bepaald dat de dienstplichtige Nederlandse militairen werden ontslagen; wie geen werk had kon zich vrijwillig melden voor werk in Duitsland. Met als alternatief de werkverschaffing (Opbouwdienst). Voor de meer dan 14.000 beroepsmilitairen gold een andere regeling: ze moesten hun erewoord geven aan de bezetter. Wie de verklaring tekende kwam op […]
1943 – Eenden verdwenen na oefening FLAK
Regelmatig werden oefeningen gehouden met het zo gevreesde FLAK (afkorting van Flugabwehrkanone of Fliegerabwehrkanone) luchtdoelgeschut. Zo ook in januari 1943, in de krant Nieuwsblad voor de Hoeksche Waard en IJselmonde van 19 januari werd e.e.a. als volgt aangekondigd: Oefeningen van het luchtdoelgeschut De Duitsche Weermacht houdt in de week van 18 tot 23 Januari 1943 […]
1941-1945 – De vordering van motorvoertuigen (Klaaswaal)
Tijdens de bezetting werd Nederland stelselmatig leeggeroofd door de bezetter. Alle producten en goederen kwamen aan de beurt, vrijwel alles werd afgevoerd naar Duitsland. Motorvoertuigen vormden hierop geen uitzondering. Sommige exemplaren werden gebruikt door het Duitse leger, vooral de duurde auto’s, motoren en vrachtwagens waren geliefd. De rest ging op de trein richting Duitsland (zie […]
1941 – Caféruzie met Duitser noodlottig
In augustus 1941 voltrok zich in het café van De Ruiter, aan de haven van Puttershoek, een incident waarbij een 23-jarige Nederlandse jongeman om het leven kwam, door toedoen van een Duitse soldaat. In de krant werd alleen op 29 november 1941 binnen de publicatie van de Burgerlijke Stand vermelding gemaakt van het trieste overlijden […]
1944 – Duitsers verbouwen café in Sas
Een bezoek van een eenheid van de Duits Wehrmacht aan het café van M. Boer in Strijensas ging niet bepaald onopgemerkt voorbij. Na het optrekken van de stofwolken kon in het bijzijn van Luitenant Neunkirchen de schade worden opgemaakt. Document ‘Schaderapport Café M. Boer’ – augustus 1944 Document ‘Schade aan café door Duitse weermacht’ – […]
1944 – Vordering van prikkeldraad (Heinenoord)
Na de invasie (6 juni 1944) maakte de bezetter haast met het opwerpen van barrières om een opmars van de geallieerden te bemoeilijken. Hier een overzicht van het geleverde prikkeldraad in de gemeente Heinenoord van 11 juli 1944. Zoals gebruikelijk werd alles nauwgezet bijgehouden (en vergoed, uit de staatskas), 4515 meter werd geleverd en doorgezonden […]