2021 – Tijd historische fout te herstellen

Bron: Kompas Hoeksche Waard, 4 augustus 2021

Zie ook: 2021 – Het is ons monument niet meer

Als alles meezit kan op of rond 27 september 2022 het oorlogsmonument bij de voormalige Barendrechtse Brug aan de Boonsweg in Heinenoord heronthuld worden. Want dat gebeurde precies 70 jaar geleden op dezelfde plek ook.
Door Conno Bochoven
Heinenoord — Het monument staat al jaren niet meer aan de Hoeksche Waardse kant maar aan de overkant van de Oude Maas bij Barendrecht. Het monument is gemaakt ter nagedachtenis en als eerbetoon aan 23 gesneuvelde militairen van het Derde Grensbataljon. Zij vielen in de eerste dagen van de Tweede Wereldoorlog toen ze ingezet werden om vliegveld Waalhaven op de Duitsers te heroveren. Ze kwamen uit Brabant en een aantal soldaten is bij de Barendrechtse Brug om het leven gekomen. Na de oorlog zetten oud-militairen van het Derde Grensbataljon zich in hun gesneuvelde kameraden te eren met een monument. Er werd geld ingezameld en op 27 september 1952 werd het monument onthuld bij de Boonsweg, aan de Hoeksche Waardse kant van de brug. Het monument bevat een lijst met de namen van de omgekomen soldaten. Zij sneuvelden bij de brug. bij Goidschalxoord en bij Wieldrecht. Karakteristiek voor het monument is een man die een slang van zich af probeert te houden. De slang is het symbool voor het kwaad, de Duitsers, en de man wijst nadrukkelijk met zijn arm in noordelijke richting, waar de vijand vandaan kwam. Over het monument is veel te lezen in het boek ‘Te groot voor een museum’ van ‘s-Gravendeler Peter Pot. ‘Toen de Barendrechtse brug in 1969 werd gesloopt veranderde de Boonsweg in een doodlopend stukje weg, zei Pot vorig jaar tijdens een interview voor Het Kompas, ‘en vanaf dat moment stond het monument er wat verloren bij want er kwam daar niemand meer. Op verzoek van de veteranen en met instemming van de burgemeester van Heinenoord is het monument in 1969 verplaatst naar de Barendrechtse kant van de vroegere brug. Het monument staat naast de witte voormalige brugwachterswoningen. Wie goed kijkt ziet iets merkwaardigs. Het monument staat in Barendrecht namelijk precies andersom, zodat de man met de slang nu richting Hoeksche Waard wijst. Daarmee suggererend dat het kwaad vanuit het zuiden kwam. Een opmerkelijk stukje geschiedvervalsing dus zou je kunnen zeggen. Dominic Hoogsteder Jr. woont sinds 2004 in Oud-Beijerland. Hij is veteraan en voorzitter van het Veteranen Comité Hoeksche Waard. Hij hoorde via een publicatie van Henk van den Heuvel uit Piershil over het monument en dat raakte hem. ‘Het gedenkteken staat momenteel aan de verkeerde kant van het water. Het hoort zonder twijfel thuis in de Hoeksche Waard, want daar zijn de slachtoffers gevallen.’ Vanuit zijn vete contacten weet Hoogsteder dat de verplaatsing destijds bij de veteranen wel degelijk ‘veel pijn heeft gedaan’. Hoogsteder: ‘Het is een historische fout geweest, en het is tijd dat terug te draaien, uit respect voor de gevallen kameraden.’ Hij bracht een mogelijke verhuizing voorzichtig ter sprake op het politieke toneel in Barendrecht en de Hoeksche Waard. ‘Eigenlijk is het niet eens een gemeentelijke kwestie, licht Hoogsteder toe, ‘het monument is bekostigd door de veteranen en het staat op grond van Rijkswaterstaat. Die ging akkoord en ook tussen de beide gemeenten was er vrij snel overeenstemming’. In Barendrecht was er wel wat verbazing aanvankelijk. ‘In die ruim 50 jaar is er elke 4e mei een herdenking geweest, gemeente Barendrecht heeft de zorg op zich genomen. Vanuit de Hoeksche Waard is er nooit ook maar een bosje bloemen gelegd’, reageerde historicus Hans Onderwater onlangs in het Barendrechtse huis-aan-huisblad De Schakel. En ook de partij Echt Voor Barendrecht vond dat Barendrecht ‘een waardig rentmeester is geweest’. Dat beaamt Hoogsteder voluit. ‘Er zijn altijd herdenkingen geweest, het monument is keurig onderhouden en het is door een Daltonschool geadopteerd, niks dan lof.’ Met de gemeente Hoeksche Waard gaat het Veteranen Comité HW verder in overleg. In ieder geval wordt Defensie bij de verplaatsing betrokken. Hoogsteder ziet het al voor zich: ‘Een mooie leeropdracht voor de Genie van het leger: ‘hoe transporteer je een monument van 2,5 meter hoog en zo’n 1000 kilo’. Het mooiste zou zijn over het water van de Oude Maas, dan doe je het helemaal in stijl.’ Waar het monument een nieuw plekje krijgt is nog niet duidelijk. ‘De gemeente en zeker burgemeester Van Hemmen denkt enthousiast mee’, vervolgt Hoogsteder, ‘er zijn met windmolens en een natuurbegraafplaats nogal wat plannen met die noordrand. In ieder geval zou het wat verder van de oever af moeten komen, daar komt bijna niemand. Iets verderop aan de Boonsweg staat het monument van de omgekomen Australische vliegenier Jack Dawson Green. Wellicht is daar iets mogelijk. Het idee is om september 2022 het monument te heronthullen, dan is het precies 70 jaar na de eerste officiële onthulling. Dat zou toch prachtig zijn?’ Herstel in respect voor omgekomen kameraden komt wat hem betreft nooit te laat. ‘Het is voor het Veteranen Comité en voor mij persoonlijk van groot belang dat de gebeurtenissen uit de oorlogsjaren niet vergeten worden. Dat maakt dit ook zulk dankbaar werk.’

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *