1945 – De gedetineerden van de bovenzaal

Oud-Beijerland, 20 Augustus 1945.

Het doel van dit schrijven is, bekendheid te geven aan wantoestanden, die in de R.H.B.S. bestaan en waarvan buitenstaanders waarschijnlijk geen flauw begrip hebben. En opdat een einde kome aan het willekeurige, onrechtmatige optreden van enkele gezaghebbende personen, bevelen wij de behartiging der rechtmatige belangen van de gedetineerden aan bij hen, die daarop invloed hebben of daarin verandering kunnen brengen. Wij onderwerpen ene aan het vonnis van den bevoegden rechter, die, naar wij vertrouwen, rechtvaardig zal oordeelen, doch meenen bescherming te mogen vragen tegen minderwaardige behandeling.

Zoo zal het in strijd zijn met de voorschriften van Volksgezondheid, dat op den H.B.S.zolder, de woon- en slaapruimte van 150 gedetineerden, 3 vierkanten houten bakken staan, die als W.C. dienst moeten doen en 1 open bak, die als waterplaats dienst doet. Herhaaldelijk komt het voor, dat deze bakken lek zijn of overloopen (’s morgens vroeg). De stank is, vooral met warm weer, ondraaglijk en in de onmiddellijke nabijheid van deze inrichting slapen tientallen gevangenen. Het gebruik der toiletten beneden bij de waschinrichting is hen verboden. Het badlokaal bevat 6 stortbaden, die van voren en van achteren open zijn. De gedetineerden staan naakt bij elkaar en tijdens het baden blijft hun badruimte open, terwijl wachters met het geweer op den schouder er om heen loopen. De H.B.S. kelder is het verblijf voor hen, die straf krijgen. Een vunzige donkere, natte, vieze ruimte; een geschikt verblijf voor ratten en vleermuizen, niet voor menschen. Wij zijn ervan overtuigd, dat in geen enkele Nederl. strafgevangenis een bergplaats is voor gevangenen, die deze smerige kelder in viezigheid kan evenaren. Desondanks komt het herhaaldelijk voor, dat men één der onzen er een dag of een nacht in opsluit. Naar de opgeslotene wordt verder niet omgezien en de laatstaangekomen gedetineerden, A. v. I. uit ‘s-Gravendeel, bevindt zich sinds Vrijdag 17 Augustus dag en nacht in dien kelder. De Commandant is practisch voor niemand te spreken. Verzoeken om een onderhoud worden systematisch afgewezen en in de regel niet beantwoord. Dat de mannen de haren zijn geknipt, kan om redenen van hygiëne aannemelijk worden genoemd, hoewel bij de duizenden militairen, die wij tijdens deze oorlog hebben ontmoet en die in grooten getale samenwoonden in scholen en kazernes, deze redenen blijkbaar niet hebben bestaan. Toen men daags na het knippen bij een marsch door Oud-Beijerland order gaf “Hoeden en petten af” werd ons duidelijk, dat met het knippen helaas louter belediging en krenking werd bedoeld. Dat men een vijftiental gedetineerden meermalen een zwaarbeladen auto door Oud-Beijerland liet trekken onder het motto “geen benzine” zou niet tot wrevel hebben gestemd, indien niet de chauffeur bij Krooswijk leukweg had gestart en weg was gereden, na eerst de noodige lichamelijke oefeningen te hebben gelast. In Strijen was door 7 mannen den gehelen dag hard gewerkt. Na afloop werden zij in het inundatiegebied gesmeten en konden zij eerst een half uur naar Strijen marcheeren en daarna per auto naar Oud-Beijerland terug. De heeren W. (c.c.d.) en B. hadden in dit spel de hand. Op 20 juni werden enkele dames gefouilleerd door den werkmeester W. v.d. S. Hij noodzaakte hen, zich geheel te ontkleeden. Na afloop vroeg de fourier O.W. S. aan die dames, “of zij het niet leuk vonden, voor een jongen man in d’r bloote k.. te staan. Ook lijfstraffen worden toegepast. Zoo werd op:

9 Mei T. v.d. L. door v. M. met den gummistok op het hoofd geslagen. Dit geschiedden tot tweemaal toe. Bewusteloos bleef hij liggen. G.V. door v. M. geslagen.

18 Mei R. H. door v. M. in t bijzijn van velen onzer 2x geschopt. De.O.D.er B.L. was er bij en dreigde hem met zijn geweer.

26 Mei G.H. door den marechaussee F. geslagen en geschopt in tegenwoordigheid van P.L. en V. Dokter K. weigerde nota te nemen van de aangebrachte verwondingen. P. B. door P. L. geschopt en door C.v. R. geslagen.

10 Juni H. D. door v.M. met den gummistok bewerkt. Gevolg een bloeduitstorting, behandeld door dr. P.Sliedregt.

20 Juli L.N. door wachtsman A.V. met het geweer neergeslagen, na hem in ‘t bijzijn van vele getuigen schandelijk te hebben gedreigd. L.A. v.d.G. door v.M. meermalen mishandeld en bloedig geslagen.

In de eerste week van Augustus moest de groep “Ketting” (22 man) enkele avonden, om een vermeend gebleken feit, strafexerceeren, na den geheelen dag zware landarbeid te hebben verricht. Den eersten avond kregen 19 van deze mannen in ‘t geheel geen warm avond eten. De oefeningen “liggen en opstaan” werden meegemaakt door gedetineerden van bijna 60 jaar. De instructeur was J. P. en de toeziende commandant v. M. Over het optreden van K.P.ers bij het haarknippen der dames in tegenwoordigheid van vele belangstellenden zwijgen we.

De gedetineerden van de Bovenzaal der R.H.B.S. te Oud-Beijerland.