Op 14 augustus 2014 sprak ik met Arie van Geemert uit Zuid-Beijerland. Hij vertelde veel verhalen uit de oorlog. Hier een samenvatting.
Arie van Geemert (93) woonde gedurende de oorlog op Tiengemeten. Hij onttrok zich op het eiland in het Haringvliet aan de verplichte arbeid in Duitsland en beleefde huiveringwekkende avonturen. Soms ligt hij er nog wakker van.
In februari 1944 zag Arie dat twee Duitse jachtvliegtuigen een aanval uitvoerden op een laag overvliegend Engels vliegtuig. ,,Ze doken er telkens op, er zaten al gaten in de zijkant maar het vliegtuig vloog onverstoorbaar verder.” Juist toen de Duitsers zich opmaakten voor weer een aanval werd het vuur geopend door een aansnellende Engelse jager. ,,Het was gelijk raak. Die Duitser tolde naar beneden en kwam terecht op het andere Duitse vliegtuig, ze stortten meteen neer.” Het ene vliegtuig boorde zich recht in de griendweide, Arie vermoed dat de motor daar nog steeds begraven ligt. Het andere vliegtuig kwam schuin in het Haringvliet terecht. Wat er toen gebeurde bezorgt Van Geemert nog steeds slapeloze nachten. ,,Eén piloot was met zijn parachute in het water gekomen. In de stroming vocht hij voor z’n leven. Wij waren met z’n vieren, met een lijntouw van de rietdekkers haalden wij hem binnen.” Jaap, de oudste van de vier jongens, stond vooraan en liep als eerste naar de drenkeling. ,,Het is een mof, riep hij. Vervolgens stal hij zijn polshorloge, haalde zijn zakken leeg en kieperde hem terug in het water. Die Duitser begon meteen om zijn moeder te roepen.” Vanaf Willemstad kwam een Duitse patrouilleboot aangesneld, echter te laat om het leven te redden van de piloot. ,,Wij waren zeer verbolgen natuurlijk, maar volgens Jaap maakte verzuipen of een kogel niets uit voor een mof.” Ook onderling bleek er tussen de Duitsers weinig eerbied te bestaan voor het menselijk leven. Zo ondervond Arie toen hij op verzoek van pontbaas Jo Troost een verborgen bootje in het riet wilde gaan leeghozen, na een forse regenbui. Hij moest daarvoor naar de Karantijn, juist in die polder stond Duits geschut opgesteld. ,,Samen met Piet de Bus was ik aan het zwengelen, toen we ineens vier gedaanten over de dijk zagen naderen. De Duitsers bij het geschut hadden ons gehoord.” Omdat het laag water was en pikdonker die nacht slaagden de mannen weg te kruipen over de zandbank op de kop van Tiengemeten. Ze moesten echter langs het haventje om weg te komen, en juist daar stond een schildwacht. ,,Na een tijdje wachten kwamen die vier lui weer terug, ze riepen die schildwacht aan. Er volgde geen antwoord en toen hij zich bewoog werd meteen een kort salvo gegeven.” Nadat de Duitsers ontdekten één van hun eigen mannen te hebben doodgeschoten konden Arie en Piet gebruik maken van de consternatie en wegkruipen richting huis. De volgende dag stond Arie bij de pont, het was zijn beurt om naar huis te gaan in Klaaswaal. ,,Twee Duitsers droegen de dode in een zeil. Ze kwamen de stenen trap af, bij iedere trede zag ik zijn hoofd knikken. Aangekomen bij de boot werd hij zo op de kap gegooid”. Aangekomen op de Hitserse Kade was Arie er ook nog getuige van dat het lichaam niet zachtzinnig in een overvalwagen werd gesmeten.
Er zijn ook wel eens Engelsen neergestort op Tiengemeten, de Duitsers waren snel ter plaatse. “Ze reden de pont af en met een motor tegen de dijk op. Deze sloeg meteen een aantal keren over de kop, de dijk af. De motor deed het niet meer, wij stonden ons de pokke te lachen. We moesten helpen douwen. Nou, met een vingertje stonden we te douwen. Tot een vriend een geweer in zijn rug kreeg, ‘jongens douwen anders schieten ze mij dood’, zo krijste hij uit”. De Engelse piloten waren ondergebracht bij Schil de Vos, daar werden ze ook overgedragen aan de Duitsers. Na de oorlog zijn die Engelsen nog terug geweest op Tiengemeten.
Aan het einde van de oorlog maakte Arie zelf een hachelijk avontuur mee. Bakker Buitenhuis had Arie met de houten roeiboot een lift gegeven. Dit tot ongenoegen van de Duitsers, die met een handgranaat het bootje meteen vernietigden. Aangezien de sluiswachter nu zijn vervoer naar Tiengemeten kwijt was, de oorlog was afgelopen en hij moest de sluizen van het geïnundeerde eiland open zetten, ontstond een ruzie. Arie sprong op zijn fiets en reed voor zijn leven. “Bij Naaktgeboren in de buurt vlogen de kogels mij om de oren. Pas achter de dijk was ik veilig. Het is eigenlijk een wonder dat ik hier nu zit”.
Andere publicaties op deze website over dit onderwerp:
Arie hield verrekijker over aan Dolle Dinsdag – AD RD (klik hier)
2014 – De videogetuigenis van Arie van Geemert (klik hier)
2015 – Toen de oorlog begon deel 8 (Tiengemeten) – AD RD (klik hier)
Foto’s Tiengemeten
Een blik op het eiland, jaren zeventig.
Zicht op het geïnundeerde Tiengemeten – 1944
